Er zijn verschillende manieren waarop een arbeidsovereenkomst kan eindigen. Soms zijn werkgever en werknemer het eens over het beëindigen van het dienstverband. Dan wordt er een beëindigingsovereenkomst opgesteld.
In andere gevallen kan de werkgever het initiatief nemen om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Dit kan door opzegging of ontbinding via de kantonrechter. Of zelfs via een ontslag op staande voet. Hieronder staan de belangrijkste manieren waarop een arbeidsovereenkomst kan eindigen.
Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd
Vaak beginnen werkgever en werknemer de samenwerking met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd eindigt van rechtswege op de afgesproken einddatum, zonder dat een opzegging nodig is.
Zowel de werkgever als werknemer hoeft geen opzegtermijn in acht te nemen, tenzij anders is afgesproken in de overeenkomst. Wel is de werkgever verplicht om uiterlijk één maand voor de einddatum schriftelijk aan de werknemer te laten weten of hij de arbeidsovereenkomst wil voortzetten. Dit heet de aanzegplicht.
Beëindiging op basis van wederzijds goedvinden
Besluiten de werkgever en de werknemer om het dienstverband in goed overleg te beëindigen? Dan wordt dit een beëindiging op basis van wederzijds goedvinden genoemd. Dit gebeurt vaak via een vaststellingsovereenkomst, waarin de afspraken over het ontslag worden vastgelegd.
In dat geval zijn er geen ontslagprocedures nodig en kan het dienstverband snel worden beëindigd, mits beide partijen het eens zijn over de voorwaarden.
Opzeggen door de werkgever: toestemming van het UWV
Afhankelijk van de reden die de werkgever voor het ontslag heeft, kan de arbeidsovereenkomst worden opgezegd. Of de werkgever kan de kantonrechter vragen om de arbeidsovereenkomst te ontbinden.
Om de arbeidsovereenkomst op te zeggen, heeft de werkgever voorafgaande toestemming van het UWV nodig. Dit geldt als er bedrijfseconomische redenen zijn voor ontslag of als een werknemer langdurig arbeidsongeschikt is. De werkgever moet de ontslagaanvraag goed onderbouwen met de juiste documenten. Verleent het UWV toestemming? Dan mag de werkgever de arbeidsovereenkomst opzeggen. De werkgever moet de geldende opzegtermijn in acht nemen. Ook heeft de werknemer recht op de wettelijke transitievergoeding.
Ontbinding van de arbeidsovereenkomst via de kantonrechter
Wil de werkgever de arbeidsovereenkomst om andere redenen dan bedrijfseconomisch ontslag of langdurige arbeidsongeschiktheid beëindigen? Dan kan hij een verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst indienen bij de kantonrechter. De werkgever moet in het verzoekschrift de reden(en) voor het ontslag aangeven. Ook moet hij toelichten waarom herplaatsing van de werknemer in een andere functie niet mogelijk is.
De werknemer kan verweer voeren tegen dit verzoek. Het verzoek wordt behandeld tijdens een zitting bij de kantonrechter. De kantonrechter neemt vervolgens binnen enkele weken een beslissing over de ontbinding van het contract en de datum van beëindiging.
Keurt de kantonrechter het verzoek goed? Dan is de werkgever meestal verplicht een transitievergoeding aan de werknemer te betalen. In sommige gevallen kan de kantonrechter naast de transitievergoeding ook een billijke vergoeding toekennen aan de werknemer.
Ontslag op staande voet
Soms gebeurt er iets dat zó ernstig is dat de werkgever de werknemer per direct kan ontslaan: een ontslag op staande voet. Dit kan alleen als er sprake is van een dringende reden zoals diefstal, fraude of geweld.
De werknemer kan dit ontslag aanvechten door binnen twee maanden na het ontslag een procedure te starten bij de kantonrechter. Verklaart de rechter het ontslag ongeldig? Dan moet de arbeidsovereenkomst worden voortgezet. De rechter kan ook oordelen dat, in plaats van het voortzetten van de arbeidsovereenkomst, de werknemer recht heeft op diverse vergoedingen.
Juridisch advies bij ontslag: voor werkgever en werknemer
Wil je als werkgever een werknemer ontslaan? Of ben je werknemer en heb je te maken met ontslag? Het is belangrijk dat je goed op de hoogte bent van je rechten en plichten. Het ontslagproces kan namelijk complex zijn met verstrekkende gevolgen. Wij geven je deskundig advies en helpen je bij het afhandelen van ontslagprocedures. Neem contact met ons op voor meer informatie of ondersteuning.